เรือครุฑยุดนาคหิ้ว  ลิ่วลอยมาพาผันผยอง

เรือครุฑ เป็นเรือพระราชพิธีซึ่งมีที่มาจากคติความเชื่อเรื่อง “พญาครุฑ” พาหนะของพระนารายณ์
เหตุที่พญาครุฑเป็นพาหนะของพระนารายณ์นั้น ในคัมภีร์ปุราณะกล่าวว่า ครุฑกับนาคมีบิดาเดียวกันแต่ต่างมารดา ต่อมามารดาของครุฑแพ้พนันมารดาของนาค
ต้องไปเป็นทาสของพวกนาค พญาครุฑจึงไปตกลงกับพวกนาค พวกนาคให้พญาครุฑไปลักน้ำอมฤตบนสวรรค์มาให้พวกนาคแล้วจะปล่อยมารดาพญาครุฑให้เป็นอิสระ
พญาครุฑจึงบินไปยังสวรรค์ผ่านด่านต่าง ๆ แล้วนำคนโทน้ำอมฤตออกมา บรรดาเทวดาทราบเรื่องจึงมาตามจับพญาครุฑ แต่ไม่มีใครสามารถเอาชนะได้
เทวดาจึงไปขอร้องให้พระนารายณ์มาช่วยนำน้ำอมฤตคืน พระนารายณ์รบกับพญาครุฑ แต่ไม่มีใครแพ้ใครชนะจึงตกลงกันว่า พระนารายณ์ยอมให้พญาครุฑอยู่เหนือกว่าในเวลาที่ประทับ
แต่เมื่อเสด็จไปที่ใดครุฑต้องเป็นพาหนะ และพระนารายณ์ยังให้พรพญาครุฑว่า ให้จับนาคกินเป็นอาหารได้
จึงเป็นที่มาของ “ครุฑยุดนาค” และเป็นที่มาของการสร้างโขนเรือพระราชพิธีเป็นรูปครุฑ ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของพระนารายณ์
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------